In de Tijdelijke wet Groningen staat dat wij in sommige gevallen uw aanvraag niet mogen behandelen. Bijvoorbeeld als u (eventueel na tussenkomst van de rechter) al een vergoeding voor immateriële schade van de NAM heeft gekregen. Dan is het niet meer mogelijk om bij ons een vergoeding voor immateriële schade aan te vragen.

Ook als u op dit moment betrokken bent in een gerechtelijke procedure tegen de NAM over de vergoeding van immateriële schade, of met de NAM onderhandelt over een vergoeding voor immateriële schade, mogen wij uw aanvraag niet behandelen. Dat kan alleen als u zich terugtrekt uit de gerechtelijke procedure of uit de onderhandelingen met de NAM.

Immateriële schade is schade die niet in het vermogen, maar op een andere manier – in de vorm van pijn, geestelijk leed, verdriet, of gederfde levensvreugde – wordt geleden. De vergoeding voor immateriële schade heeft als doel dit leed en verdriet te verzachten en genoegdoening te geven. Door dit bijzondere doel, is het recht op vergoeding van immateriële schade hoogstpersoonlijk.

Vanwege dat hoogstpersoonlijke karakter, brengen we met de regeling voor immateriële schade ook per persoon (in plaats van per huishouden) in kaart of en, zo ja, in welke mate iemand in zijn persoon is aangetast. Dit doen we door te kijken naar de twee onderdelen van de aanvraag:

• Deel 1: de feitelijke gegevens over de persoonlijke situatie (de bouwstenen).
• Deel 2: de antwoorden op de vragenlijst (de Persoonlijke Impact Analyse).
  Soms kan het zijn dat de omstandigheden binnen een huishouden van elkaar verschillen, of anders worden gewogen. Zo wegen de omvang van de schade (bouwsteen 3) minder zwaar (namelijk voor 50%) en de doorlooptijd (bouwsteen 4) niet mee als iemand geen eigenaar is van de woning waaraan schade is ontstaan door de aardbevingen. Ook kunnen de gevolgen van de aardbevingen op de een meer impact hebben dan op de ander. Dit zien we terug in de vragenlijst, de Persoonlijke Impact Analyse. Dit kan leiden tot toekenning van een andere vergoeding.

In onze besluitbrief leest u hoe we uw situatie hebben beoordeeld.

Uitgangspunt is dat aanvragen tot vergoeding van immateriële schade aan de hand van de gestandaardiseerde methode worden behandeld. Door te kijken naar feitelijke gegevens over de persoonlijke situatie (de bouwstenen) en de antwoorden op de vragenlijst (de Persoonlijke Impact Analyse) beoordelen we of het aannemelijk is dat sprake is van een persoonsaantasting en, zo ja, in welke mate. Hoe hoger het bedrag is dat wordt toegekend, hoe groter de mate is waarin we aannemen dat iemand in zijn persoon is aangetast door ervaren hinder, overlast, stress, frustratie, onzekerheid en boosheid als gevolg van de gaswinning.

Soms zijn de persoonlijke omstandigheden zo bijzonder en afwijkend, dat we maatwerk toepassen. Maar dit gebeurt alleen in uitzonderingssituaties. Namelijk wanneer er bijzonder ernstige persoonlijke omstandigheden spelen. Omstandigheden waarmee we met de gestandaardiseerde regeling evident geen rekening hebben kunnen houden. Omstandigheden die ertoe leiden dat de toegekende vergoeding niet passend is, gelet op uitspraken van rechters in vergelijkbare situaties. Bijvoorbeeld als iemand door de gevolgen van de gaswinning een psychische ziekte (zoals een posttraumatische stressstoornis) heeft ontwikkeld, en daardoor niet meer kan werken.

Als dat bij u zo is, dan vragen we u om zelf te onderbouwen dat dit bij u speelt. Ook zult u moeten onderbouwen waarom dit in uw situatie tot een hogere vergoeding moet leiden.

We hebben ervoor gekozen om te werken met vaste bedragen van:

• € 1.500 in het geval van een persoonsaantasting;
• € 3.000 in het geval van een ernstige persoonsaantasting, en;
• € 5.000 in het geval van een bijzonder ernstige persoonsaantasting.

Als wordt gekeken naar de in Nederland gebruikelijke bedragen en bandbreedtes, en naar de bedragen die de Commissie Verheij heeft geadviseerd (namelijk maximaal € 3.000 per huishouden), zijn deze gekozen bedragen ruimhartig. In uitzonderlijke situaties kan de vergoeding hoger uitvallen.

Nee. De uitspraak van de Hoge Raad is voor ons belangrijk, maar bepaalt niet hoe wij immateriële schade moeten vergoeden. Ook geeft het geen oordeel over onze regeling voor immateriële schade.

De uitspraak van de Hoge Raad is een bevestiging van een eerdere uitspraak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden. Die uitspraak is een belangrijk gezichtspunt geweest bij de ontwikkeling van onze regeling voor immateriële schade. Toch hebben we bewust gekozen voor een andere methode, omdat we denken dat de problematiek van immateriële schade als gevolg van de gaswinning in Groningen meer omvat dan alleen fysieke schade.

Daarom houden wij rekening met meerdere indicatoren (locatie, veiligheid, omvang schade en doorlooptijd) om de nadelige gevolgen van de gaswinning voor een aanvrager in te schatten. Daarnaast bieden we aanvragers de mogelijkheid om hun persoonlijke ervaringen met de gevolgen van de gaswinning met ons te delen via een vragenlijst, de Persoonlijke Impact Analyse, die we ook meewegen.

Op deze manier kunnen ook mensen die maar één keer met fysieke schade te maken hebben gehad, en bijvoorbeeld een vergoeding via de Stuwmeerregeling hebben ontvangen, in aanmerking komen voor een vergoeding voor immateriële schade. Hetzelfde geldt voor mensen die nooit met fysieke schade te maken hebben gehad, maar bijvoorbeeld wel met versterkingsmaatregelen.

We denken hiermee niet alleen een juridisch juiste, maar ook rechtvaardige en ruimhartige regeling te hebben gemaakt voor Groningers, met zo veel mogelijk oog voor de menselijke maat.

Ja, dat kan via de Raad voor Rechtsbijstand. Per 1 juli 2023 is de Subsidieregeling Mijnbouwschade Groningen van kracht. Hierin is geregeld dat u als woningeigenaar bij de afhandeling van uw aanvraag tot schadevergoeding kosteloos juridische bijstand kunt krijgen van een advocaat.

U kunt de advocaat inzetten om tot een oplossing te komen, zonder verdere juridische procedures. Of als u hulp nodig heeft bij bezwaar of beroep tegen ons besluit. De advocaat kan ook namens u advies inwinnen van een bouwkundig of financieel adviseur.

Bemiddeling is ook mogelijk
De Subsidieregeling Mijnbouwschade Groningen maakt ook bemiddeling (mediation) tussen u en ons mogelijk, onder leiding van een neutrale en deskundige tussenpersoon (de mediator). Zo kunnen we samen juridische procedures, bijvoorbeeld rechtszaken, voorkomen. Samen met u en eventueel uw advocaat beoordelen wij of mediation geschikt is in uw situatie.

Wat de Subsidieregeling rechtsbijstand precies inhoudt en hoe u de subsidie aanvraagt, leest u op de website van de Raad voor Rechtsbijstand.

Voor 1 juli kosten gemaakt voor rechtsbijstand?
Dan kunt u bij ons een aanvraag indienen voor de vergoeding van bijkomende kosten. Dit geldt ook voor kosten die u deels voor 1 juli en deels na 1 juli heeft gemaakt.

Voor bezwaarprocedures geldt een aparte regeling. Dat betekent dat we proceskosten alleen vergoeden als daarom is gevraagd én een besluit wordt herroepen omdat wij een fout hebben gemaakt die ons aan te rekenen is.

Als een advocaat of mediator al vóór 1 juli 2023 voor u werkte én nu onder de voorwaarden van de regeling gaat werken, dan kunt u de eerder betaalde kosten ook terugkrijgen via de Raad van Rechtsbijstand. Dit is mogelijk zolang er nog geen beslissing is genomen op het lopende bezwaar of beroep.