Meer duidelijkheid vereisten onafhankelijke deskundigen

Vereiste onpartijdigheid gevoelig

De wijze waarop de schadehandeling werd opgepakt onder het oude schadeprotocol, en de rol van deskundigen daarin, heeft veel wantrouwen gewekt en was mede aanleiding voor het instellen van een nieuw schadeprotocol. De Commissie voert nu dit nieuwe schadeprotocol uit, zoals vastgelegd in het Besluit mijnbouwschade Groningen. De Commissie is zich er zeer van bewust dat juist de vereiste van onafhankelijkheid en onpartijdigheid, die worden gesteld aan de persoon van de deskundige, zeer gevoelig liggen. We willen daarom in dit verhaal hier tekst en uitleg over geven.

Tempo schade-afhandeling moet omhoog

Momenteel zijn er nog 16.000 schademeldingen die moeten worden afgehandeld. Om dat te kunnen doen zijn onafhankelijke en onpartijdige deskundigen nodig die de Commissie adviseren over de op de aanvragen te nemen beslissingen. Het blijkt erg lastig om voldoende deskundigen te vinden die voldoen aan de vereisten en die daarbij beschikbaar zijn voor werkzaamheden in Groningen. Een van de redenen waarom het tempo van schade-afhandeling nog te laag ligt naar mening van de Commissie.

Meer duidelijkheid nodig

Sinds 19 maart 2018, de start van het nieuwe schadeloket, worden onafhankelijke deskundigen aangewezen die worden aangedragen via stichting NIVRE Calamiteiten & Projecten. Er is nu een aanbestedingsprocedure gestart met als doel maximaal drie aanbieders te selecteren die vanaf 1 november onafhankelijke deskundigen aandragen. Geïnteresseerde aanbieders laten nu weten dat de beschrijving rond de onpartijdigheid zoals die in de aanbestedingsdocumenten staat volgens hen onvoldoende duidelijkheid biedt.

Verschil expertisebureau en persoon deskundige

Juridisch gezien moet een bestuursorgaan zoals de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen bij schade-afhandeling de persoon van de deskundige toetsen aan de vereisten van onafhankelijkheid, onpartijdigheid en deskundigheid. Het vereiste van onpartijdigheid wordt gesteld aan de individuele adviseur. Voor de beoordeling van de onpartijdigheid van de desbetreffende adviseur door de Commissie kan dan onder meer van belang zijn of de adviseur in het verleden in dienst is, of is  geweest van de NAM of het CVW.

Drie jaar en zes maanden 

Aangezien de aanbesteding niet mogelijk is zonder dit zo scherp mogelijk duidelijk te maken, heeft de Commissie een toetsingskader ontwikkeld. Het schema is hier te zien. Het schema toont de uitgangspunten die de Commissie hanteert, zoals het uitgangspunt dat een deskundige in de afgelopen drie jaar niet ten behoeve van NAM/CVW het oorzakelijk verband van schades mag hebben vastgesteld of een schade mag hebben begroot. En een vereiste is dat in de afgelopen zes maanden geen andere werkzaamheden dan beoordelingen van oorzakelijk verband of begrotingen van schades ten behoeve van NAM/CVW mogen zijn gedaan, waarbij dat werk meer dan de helft van de gewerkte tijd van de deskundige betrof. 

[toetsingskader onpartijdigheid]

Commissie weegt reactie schademelder altijd mee

Als niet wordt voldaan aan een van deze en andere uitgangspunten, dan is er aanleiding voor objectief gerechtvaardigde twijfel aan de onpartijdigheid van de betreffende adviseur. In beginsel zal de Commissie een adviseur die niet aan deze vereisten voldoet niet aanwijzen als adviseur. Bovendien kan degene die een aanvraag om schadevergoeding heeft ingediend, een zienswijze naar voren brengen tegen de voorgestelde deskundige. Indien in die zienswijze concrete en objectieve aanknopingspunten voor twijfel aan de onpartijdigheid van de voorgestelde deskundige naar voren worden gebracht, kan dat ook aanleiding zijn voor de commissie om een andere deskundige aan te wijzen om haar te adviseren. De commissie zal zo’n zienswijze zeer serieus nemen.

Ondertussen ook inzet 10BE

Tot de aanbesteding en eventuele gunning van nieuwe aanbieders, wil de Commissie zo veel mogelijk tempo maken bij de schade-afhandeling. Naast het aanwijzen van onafhankelijke deskundigen van NIVRE, is de Commissie daarom een pilot gestart met 10BE. 10BE wordt gevormd door expertisebureaus die de afgelopen jaren ten behoeve van NAM/CVW werkzaamheden hebben verricht. De Commissie is zich ervan bewust dat het inschakelen van 10BE vragen oproept.  

Pilot omwille van gevoeligheid

Mede om die reden is er nu een pilot gestart bij een woningcorporatie om te ontdekken in hoeverre 10BE voldoende toegevoegde waarde levert. De woningcorporatie heeft hiermee als eigenaar van de woningen ingestemd. In de pilot draagt 10BE alleen deskundigen aan die in persoon aan dezelfde vereisten van onafhankelijkheid, onpartijdigheid en deskundigheid voldoen als de onafhankelijke deskundigen van stichting NIVRE Calamiteiten & Projecten. 

Niet bij individuele schademelder

Via onafhankelijke deskundigen van 10BE wordt nu advies gevraagd over de op de aanvraag te nemen beslissing voor ruim 250 schademeldingen die de woningcorporatie heeft ingediend. Ook helpen ze bij de beoordeling van circa 2.000 schade-opnames die in opdracht van CVW waren gedaan, voor de start van de Commissie op 19 maart 2018. De betreffende adviseurs mogen overigens nooit geadviseerd hebben of een opname hebben gedaan op een adres waar ze eerder mee te maken hebben gehad.

Verschil tussen deskundige en medewerker

Voor de duidelijkheid wijst de Commissie erop dat er onafhankelijke deskundigen worden aangewezen die externe expertise-bureaus aandragen. Deskundigen die voldoen aan de vereisten wordt gevraagd op een op de aanvraag te nemen beslissing advies te leveren, wat onder meer kan betekenen dat geadviseerd moet worden over causaal verband en begroting van de schade. Daarnaast heeft het schadeloket van de Commissie oud-medewerkers van CVW en NCG in dienst die haar helpen bij allerhande administratieve werkzaamheden. Zij geven geen advies in individuele zaken en doen geen schade-opnames. En alleen de onafhankelijke Commissie, waarin zowel juridische als bouwkundige kennis en ervaring is vertegenwoordigd, neemt besluiten over schadevergoeding voor mijnbouwschade.

Meer informatie

Iedereen die te maken krijgt met een schade-opname krijgt een schriftelijke kennisgeving met daarin de naam van de deskundige. Daarin wordt ook uitgelegd hoe en waar een zienswijze op de deskundige kan worden gegeven. Daartoe kan ook een disclosure statement worden verstrekt dat er zo uitziet. We kunnen ons voorstellen dat u meer vragen heeft over het beleid rond het aanwijzen van onafhankelijke deskundigen. Neem daarvoor contact op met uw zaakbegeleider of het serviceloket op 0800-4444 111.