In 2021 heeft het Instituut Mijnbouwschade Groningen 606 miljoen euro schadevergoeding toegekend voor fysieke schade (bijv. scheuren in muren), waardedaling van woningen en immateriële schade samen. Tot en met 31 december 2021 werd daarmee in totaal 1,25 miljard euro toegekend door het IMG. Dat staat in het vandaag gepubliceerde jaarverslag.
Totalen
Er zijn tot 31 december 2021 in totaal 242.000 schademeldingen voor deze drie typen schade binnen gekomen sinds de start van het IMG op 19 maart 2018 (toen nog de Tijdelijke Commissie Mijnbouwschade Groningen geheten). Er werden 208.000 schademeldingen afgehandeld, waarvan 108.000 voor fysieke schade en 100.000 voor waardedaling. De regeling voor immateriële schade is eind vorig jaar, gefaseerd gestart en kent daarom nog relatief kleinere aantallen.
Afhandeltijd
Het aantal openstaande schademeldingen bedroeg eind 2021 nog ruim 32.000. Momenteel is dat al teruggelopen naar minder dan 25.000 als gevolg van invoering van de vaste vergoeding. De doorlooptijd tussen indiening en afhandeling is voor de aanvrager die via de maatwerk aanpak de fysieke schade afhandelt, is circa 26 weken. Voor wie kiest voor de vaste vergoeding is dat gemiddeld drie weken. Voor waardedaling werden vrijwel alle ingediende aanvragen afgehandeld.
Kosten
Voor de afhandeling van de schade werd in 2021 voor 259 miljoen euro aan kosten gemaakt. Het grootste deel van die kosten, 230 miljoen euro, is voor de afhandeling van fysieke schade dat in bijna heel 2021 nog hoofdzakelijk uit maatwerkdossiers bestond. Een groot deel van de kosten zijn nodig voor de inzet van deskundigen voor beoordeling van fysieke schade en inzet van schade-opnemers: 150 miljoen euro in 2021.
De maatwerk aanpak van fysieke schade vergt relatief veel tijd en geld: gemiddeld 5.300 euro per schademelding. Voor woningen met relatief kleine, eenvoudige schades zijn de kosten dan hoger dan de vergoeding. Om het voor de aanvrager eenvoudiger te maken en vanwege deze onevenredig hoge kosten, is het sinds november 2021 mogelijk een vaste vergoeding van 5.000 euro te kiezen voor nieuwe aanvragers, zonder tussenkomst van een deskundige.
Waar er nu nog 0,74 euro aan uitvoeringskosten nodig zijn om 1 euro schadevergoeding te kunnen uitkeren bij fysieke schade, is de verwachting dat deze verhouding in 2022 fors verbetert door de vaste vergoeding. De kosten voor die in grote mate geautomatiseerde regeling zijn, wanneer er 100.000 Groningers gebruik van maken, 0,10 euro per uitgekeerde euro. Momenteel kiest al circa de helft van de aanvragers voor deze optie. Het is bedoeld voor woningen waar nooit eerder schade werd gemeld.
Ontwikkelingen 2021-2022
Het IMG verzorgt nu vier jaar de afhandeling van de mijnbouwschade door gaswinning in het Groningenveld en de gasopslag Norg. Er is tot 31 december 2021 meer fysieke schade vergoed (772 miljoen euro) dan de NAM in de periode 2012 tot 2018 deed (404 miljoen euro). Gemiddeld vergoedt het IMG 8.825 euro per schademelding, de NAM vergoedde 6.220 euro per schademelding.
De gemiddelde schadevergoeding bij het IMG daalde in 2021 wel. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van de invoering van een verfijnd beoordelingskader voor de beoordeling van schade door deskundigen. Daarin werd te weinig rekening gehouden met het verschil in invloed van een beving dicht bij het epicentrum of daar ver vanaf. Het IMG vergoedt schade tot op 35 kilometer van de zwaarste beving in Groningen, die van Huizinge van 16 augustus 2012.
In het beoordelingskader staan richtsnoeren voor de deskundige om de omvang van de beving op een locatie beter mee te wegen. De richtsnoeren moeten ook helpen de soms onverklaarbaar grote verschillen weg te nemen tussen de adviezen, wat zich vooral verder weg van de epicentra voordeed. Het IMG werkt nog aan een analyse van de uitwerking daarvan. De eerste signalen zijn wel dat de verschillen kleiner worden.
Voor 2022 is de verwachting ook dat het aantal meldingen voor immateriële schade verder toeneemt. De regeling wordt dit jaar in alle gemeenten open gesteld en steeds meer mensen raken er bekend mee. Inmiddels zijn er uit de gemeente Eemsdelta (waar de regeling nu is geopend) tot op heden ruim 3.200 Groningers die vergoeding aanvroegen voor ernstig leed en verdriet, zoals de immateriële schade die het IMG vergoedt ook wordt beschreven.
- Download hier het jaarverslag en hier het postcodebestand bij het jaarverslag