Groningers met mijnbouwschade en daarnaast niet-mijnbouw gerelateerde constructieve problemen, zoals defecte funderingen, wil het IMG toch kunnen helpen. Nu is dat wettelijk niet mogelijk en daarmee duurzaam herstel van het gebouw ook niet. Het IMG vraagt de ministers van EZK en BZK daarom de wet aan te passen.
Schade wel vergoed
Het gaat om situaties waarbij er schade is zoals scheuren in muren die veroorzaakt of verergerd is door bevingen ten gevolge van gaswinning. Het IMG vergoedt het herstel daarvan in de oude staat. Zelfs als de bevingen de schade hooguit verergerd hebben, vergoedt het IMG veelal alle herstelkosten.
Herstel is niet duurzaam
Maar voor sommige woningen is het herstel alsnog niet duurzaam en dus nauwelijks zinvol als bij de eerste de beste beving de schade weer terugkomt. Om dat te voorkomen moet de constructie eerst hersteld of verbeterd worden. De kosten daarvan kan het IMG vaak niet vergoeden omdat de deskundige van oordeel is dat de schade aan de constructie geen gevolg is van gaswinning of –opslag en de NAM daarom niet (wettelijk) aansprakelijk is voor deze schade.
‘Maatschappelijk onverantwoord’
“Dit is maatschappelijk niet te verantwoorden. Een deel van de Groningers wordt nu niet echt geholpen. Wij zouden dat willen en kunnen, maar om daarvoor de afwegingsruimte te hebben, moet de Tijdelijke wet Groningen worden aangepast”, zegt Bas Kortmann, bestuursvoorzitter van het IMG.
Aanpassing wetsvoorstel nodig
In een brief aan minister Van ’t Wout (Economische Zaken en Klimaat) en Ollongren (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) vraagt het IMG de wet te wijzigen. Het IMG heeft daarbij een concreet voorstel gedaan voor de nieuwe wettekst. Een afschrift van het voorstel van het IMG is naar de Tweede Kamer gestuurd. Deze week wordt bepaald of het wetsvoorstel in de demissionaire periode van het kabinet door de Tweede Kamer wordt behandeld.
Proportioneel en redelijk
Het IMG vraagt overigens niet om alle funderingsproblemen in Groningen te mogen oplossen en vergoeden. De kosten ervan moeten immers uit de algemene middelen worden betaald. Belangrijke onderdelen van het IMG-voorstel zijn dan ook:
- De proportionaliteit van de maatregelen is van belang: wie een schadevergoeding krijgt voor geringe mijnbouwschade kan niet verwachten dat hij een tegemoetkoming krijgt voor een kostbaar herstel van de fundering, terwijl het gebrek aan de fundering niet mijnbouw gerelateerd is.
- De hoogte van de tegemoetkoming hangt af van de concrete omstandigheden van het geval, zoals bijvoorbeeld de financiële positie van de aanvrager of de mogelijkheid om een bouwsubsidie te krijgen uit het bestuursakkoord.
- Als het IMG een tegemoetkoming voor dergelijke kosten biedt, is de voorwaarde dat deze ook besteed worden aan het beoogde doel.
Wet is onduidelijk
Overigens vergoedt het IMG nu in voorkomende gevallen wel degelijk herstel van constructies mits onafhankelijke deskundigen oordelen dat de schade aan de bodembeweging door gaswinning is te wijten. Ook heeft het IMG in meerdere gevallen de volledige sloop en nieuwbouw van een woning vergoed en daarmee in de praktijk ook de versterking van een huis. Door het huidige wetsvoorstel wordt onduidelijk of het IMG dat mag blijven doen. In de brief aan de ministers vraagt het IMG daarom het wetsvoorstel ook op dit punt aan te passen.
Onafhankelijkheid bewaken
Er ligt daarnaast een wetswijziging voor waardoor de minister bevoegd wordt regels op te stellen voor de samenwerking tussen de NCG en het IMG. Dit tast de onafhankelijkheid van het IMG aan ten opzichte van de centrale overheid (de ministeries van EZK en BZK). In de brief wordt daarom voorgesteld dergelijke regels alleen mogelijk te maken nadat het parlement betrokken is en niet door de minister alleen.
Meer informatie
Voorbeeld duurzaam herstel
Een voorbeeld van de noodzaak tot duurzaam herstel is de situatie waarin een scheur wordt aangetroffen in een buitenmuur, waarbij de scheur doorloopt in de fundering onder de muur. De onafhankelijke deskundige die het IMG adviseert kan niet uitsluiten dat de bovengrondse scheur verergerd is door bevingen, al is de primaire oorzaak gelegen in een defect in de funderingen. Het defect in de funderingen beoordeelt de deskundige niet als veroorzaakt of verergerd door bevingen. Kortom, de schade was niet ontstaan door de bevingen. Het is echter niet uitgesloten dat de scheur in de (bovengrondse) muur kan zijn verergerd door de bevingen. Het IMG kan dan vanwege de toepassing van het wettelijk bewijsvermoeden wel de bovengrondse schade vergoeden en uit oogpunt van ruimhartigheid zelfs het gehele herstel. Maar de scheur in de funderingen blijft bestaan en wordt niet vergoed. Het is dan zeer aannemelijk dat op enig moment de schade in de muur erboven weer terugkeert. De eigenaar is dan dus niet 'duurzaam' geholpen.