Er gaat nogal wat papier om in het proces van melding, vergoeding en herstel van aardbevingsschade. Brieven, folders, rapporten, foto’s. Wat doe je ermee als je huis weer heel is? Josefien Alkema maakt er kunst van en nodigt inwoners van het aardbevingsgebied uit om mee te doen. Deze maand kan dat in Delfzijl, in april herhaalt ze het project, Kunstwerd genaamd, in Zeerijp.
Tijdelijk atelier
Huibertplaat 63 in Delfzijl, genomineerd voor de sloop, doet tijdelijk dienst als atelier en workshopruimte. Een passende omgeving voor een kunstproject over de gevolgen van de gaswinning. Op de lange muur in de woonkamer tekende Alkema met houtskool de horizon van een Gronings dorp. Links staat een kamerscherm, deels beplakt met folders over schade en herstel. En in de hoek waar de bewoners zich ooit op de bank voor de tv nestelden, dwarrelt nu een wolk van verknipte folders over de versterking naar beneden. “Een bijdrage van mijn dochter”, vertelt Alkema. “Zij is ook kunstenaar. Bedolven onder informatie, zo kun je het zien.”
Tientallen brieven
Alkema kan niet precies terughalen hoe het idee voor dit project ontstond. “Het is iets dat onbewust groeit en op een dag vorm krijgt. Ik woon zelf in het aardbevingsgebied, in een oud huis in Huizinge. Sinds kort weten we dat we er kunnen blijven wonen, bijna dertien jaar na de beving die de eerste schades veroorzaakte. In die periode waren er verschillende schadeopnames en ontvingen we tientallen brieven en rapporten. Het kost allemaal zoveel tijd. Dat wilde ik tot uitdrukking brengen. En als je kunstenaar bent, gebeurt dat op een creatieve manier.”
Monumentjes
Ze wijst naar de minihuisjes van ontelbare lagen papier die in een glazen kistje op tafel staan. “Deze huisjes, monumentjes eigenlijk, staan symbool voor alle jaren die je in de schadeafhandeling hebt gestopt. Je kunt zo’n heel pak papier samenpersen tot een klein dingetje. Je kunt wel zeggen: ik heb het achter me gelaten en wil er niks meer mee te maken hebben. Maar het was wel jóuw tijd. Je bent er lang mee bezig geweest, dat hoef je niet weg te stoppen. Zo’n monumentje is een herinnering aan die tijd.”
Ernaast staan een kop en schotel van papier-maché, gemaakt van de brieven van organisaties die de aardbevingsschade afhandelen. Ook een symbool, dit keer voor alle gesprekken bij het zoveelste kopje koffie.
Workshops
Deze week is er nog een aantal workshops, waar iedereen welkom is. “Sommige mensen vinden het misschien spannend. Zo van: wat gaan we doen, kan ik het wel? Maar de dingen die we maken zijn vrij eenvoudig, iedereen kan het. Kans & Kunst, de creatieve club voor kinderen, verderop in de wijk, gaat voor dit project met papier-maché aan de slag. Eind maart is er een expositie van alles wat mensen hier hebben gemaakt. Ik hoop dat het een gezamenlijk verhaal wordt. Van deze buurt en van Delfzijl.”
Kunstwerd kwam tot stand in samenwerking met de partners van het programma Mijn Thuis Mijn Verhaal van de gemeente Eemsdelta.