2023 was voor Groningers en Drenten een jaar van erkenning van het leed na meer dan zes decennia gaswinning. De uitkomsten van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning en de reactie van het kabinet hebben geleid tot veranderingen in de wijze waarop we schade aan gebouwen en mensen afhandelen. Sindsdien spannen wij ons extra in voor een mildere, menselijkere en makkelijkere schadeafhandeling, die we stap voor stap invoeren. Werk in uitvoering dus. Hoewel we inwoners graag snel willen helpen, staat in hun belang zorgvuldigheid voorop.
“Voor het IMG was 2023 een buitengewoon jaar. Na de conclusies van de parlementaire enquête commissie is het aan ons om op het vlak van de schadeafhandeling te werken aan de verdere verruiming van de mogelijkheden. We bouwen nu aan herstel”, zegt algemeen directeur Olivier de Bruijne.
Uitvoeringskosten
Dat 2023 bijzonder was, is ook terug te lezen in ons jaarverslag. We keerden minder schadevergoeding uit dan de jaren daarvoor (zie tabel ), doordat veel bewoners hun aanvragen op eigen verzoek aanhielden in afwachting van mogelijk gunstiger beleid. In 2023 keerden we 309,6 miljoen euro uit voor alle regelingen (Fysieke schade, Waardedaling en Immateriële schade). Daartegenover staat dat we 240,3 miljoen euro aan uitvoeringskosten maakten. Kort gezegd komt het erop neer dat we in 2023 voor elke euro aan uitgekeerde schadevergoeding 78 cent aan kosten maakten. Dat is meer dan de 62 eurocent in 2022.
Niet representatief
“Wij vinden het belangrijk dat we zo min mogelijk kosten maken voor elke euro schadevergoeding die naar de Groningers en Drenten gaat. Het afgelopen jaar was echter zo uitzonderlijk, dat het kostenplaatje niet representatief is”, zegt De Bruijne. “Wij keerden minder schadevergoeding uit, doordat we Groningers en Drenten de mogelijkheid gaven hun dossier aan te houden in afwachting van nieuw en gunstiger beleid. Hier maakten ruim 11.000 aanvragers gebruik van. Op hun verzoek namen wij dus geen besluiten over hun dossier en keerden daarom geen vergoedingen uit. Tegelijkertijd maakten wij eenmalig extra kosten voor de uitvoering van de ingrijpende kabinetsmaatregelen die voortvloeien uit de parlementaire enquête. Dat vertekent het beeld van de uitvoeringskosten”, legt De Bruijne uit.
Verruiming regeling
Als reactie op het rapport Nij Begun verruimden wij de regeling voor immateriële schade. Iedereen binnen het gezin krijgt nu hetzelfde bedrag, als wordt voldaan aan de voorwaarden. Bij versterking van een woning, omdat die niet voldoet aan de veiligheidsnorm, kennen we iedereen binnen het huishouden automatisch het hoogste bedrag van 5.000 euro toe. De soortgelijke regeling voor kinderen en jongeren sloten we hierop aan. Daar startten we mee in november 2023. Inmiddels ontvingen meer dan 10.000 kinderen en jongeren een vergoeding.
Miljoenen extra
De verruiming van de regeling voor immateriële schade voerden wij met terugwerkende kracht door. Ruim 24.000 aanvragers ontvingen hierdoor een (hoger) bedrag. Gedurende de periode dat wij alle ruim 70.000 aanvragen opnieuw beoordeelden, was het tijdelijk niet mogelijk om een aanvraag te doen. In totaal ging het om ruim 63 miljoen euro extra aan schadevergoeding voor leed en verdriet als gevolg van de herbeoordeling. Deze cijfers zijn terug te vinden in het jaarverslag over 2024.
Persoonlijk contact nog belangrijker
“Een mildere, menselijkere en makkelijkere schadeafhandeling zit hem niet alleen in de (on)mogelijkheden die regelingen of regelgeving ons bieden. Het gaat er ook om hoe wij als IMG omgaan met gedupeerde Groningers en Drenten. En om hoeveel tijd en aandacht wij daaraan besteden”, zegt De Bruijne. “Persoonlijk contact wordt voor ons nog belangrijker. Daar hebben wij onze zaakbegeleiders al voor, maar we leiden nog meer medewerkers op om aanvragers persoonlijk bij te staan. We moeten niet meer hoofdzakelijk via brieven communiceren. Als het nodig is, bellen wij ze op of maken wij een afspraak bij mensen thuis of op een van onze 19 regionale steunpunten. Dit om ze te helpen of om uitleg te geven als ze vragen hebben over hun schaderapport.”
Aanbod bezwaarmakers
Sinds eind 2023 benaderden wij bijna 2.600 aanvragers persoonlijk met een eenmalig en ruimhartig aanbod om het bezwaar op hun besluit voor fysieke schade af te handelen dat zij indienden tegen het besluit over hun fysieke schade. 1.312 bezwaarmakers gingen daarmee akkoord. Zo’n 1.300 moeten nog een keuze maken. Enkele tientallen sloegen het aanbod af.
Effect maatregelen
“Afgelopen jaar zijn we de weg ingeslagen van bouwen aan herstel. In de loop van 2024 wordt het nieuwe beleid voortgezet, waardoor het voor steeds meer bewoners mogelijk is om schades volgens het nieuwe beleid af te laten handelen. Voor een deel zijn we het beleid nog aan het omzetten in concrete regelingen. We bieden in het restant van 2024 stapsgewijs de mogelijkheden verder aan. Wij verwachten daarom dat ook het volgende boekjaar nog geen representatieve cijfers laat zien. Het effect van de nieuwe maatregelen op de toegekende bedragen en de uitvoeringskosten, wordt in de jaren daarna duidelijk”, zegt De Bruijne “We verwachten dat dit een beeld oplevert van een lager bedrag aan uitvoeringskosten per uitgekeerde vergoeding.”
2 miljard euro
Sinds de oprichting van TCMG, de voorganger van IMG, ontvingen we rond de 392 duizend schademeldingen en aanvragen voor vergoeding. Daarvan handelden we bijna 374 duizend af. In totaal keerden we bijna 2 miljard euro aan schadevergoeding uit.