IMG-jaarverslag 2022: meer eenvoud noodzakelijk

Voorstellen

Vorige week maakten we een pakket aan voorstellen bekend voor een mildere, menselijkere en makkelijkere schadeafhandeling. De voorstellen vormen onder meer een antwoord op het rapport van de parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen (PEAG). De PEAG beveelt aan het IMG meer wettelijke bevoegdheden te geven om de schadeafhandeling te kunnen verbeteren. Afhankelijk van politieke besluitvorming kan het IMG de voorstellen in uitvoering brengen. We dringen er bij de politiek op aan dat we daar in 2023 een begin mee kunnen maken. De cijfers over 2022 tonen opnieuw het belang daarvan.

Meer afgehandeld dan binnengekomen

Er zijn in 2022 meer schademeldingen voor fysieke schade afgehandeld dan er binnen zijn gekomen (45.800 ingediend, 58.500 afgehandeld). De totale toegekende vergoeding voor fysieke schade, waardedaling en immateriële schade is met 362,5 miljoen euro in 2022 hoger dan de uitvoeringkosten van 224,6 miljoen euro voor die regelingen.

Zo zijn die kosten voor alle regelingen samen nu 62 eurocent op elke euro vergoeding. Vorig jaar was dat 43 eurocent. Voor fysieke schade is er sprake van een daling van 72 eurocent in 2022 ten opzichte van 74 eurocent in 2021. Maar de uitvoeringskosten voor afhandeling via maatwerk lopen relatief gezien hard op, naar 1,42 euro per elke euro vergoeding in 2022.

Daar staat tegenover dat afhandeling via de vaste vergoeding een fractie kost van de maatwerkkosten: 9 eurocent per elke toegekende euro. Hiervoor is namelijk geen beoordeling van een deskundige en een adviesrapport nodig. Aangezien inmiddels ruim de helft van alle schademeldingen via die werkwijze wordt afgehandeld, mondt dat uiteindelijk uit in een lichte daling van de gemiddelde uitvoeringskosten voor fysieke schade.

Herhaalschade

De reden voor de relatieve stijging van uitvoeringskosten bij maatwerk is onder meer dat een meerderheid van de dossiers (55 procent) waar maatwerk wordt toegepast nu van adressen komt waar eerder schade is afgehandeld. De ‘herhaalschade’ op die adressen is als geheel gemiddeld minder omvangrijk (circa 3.400 euro aan mijnbouwschade ten opzichte van circa 7.300 euro op adressen waar nooit eerder schade werd afgehandeld). Omdat de Tijdelijke wet Groningen vereist dat er steeds een onafhankelijke deskundige die herhaalschade beoordeelt, kost dat relatief gezien steeds meer geld.

De kosten voor inzet van deskundigen en het verwerken van adviesrapporten vormen het grootste deel van de uitvoeringskosten bij maatwerk afhandeling van fysieke schade. In 2022 is bovendien voor 11,6 miljoen euro geïnvesteerd in kwaliteitsverbetering van de beoordelingen. Dit resulteert in een daling van de verschillen in vergoeding tussen buren met vergelijkbare schade. Daarnaast zijn er kosten voor inzet van zaakbegeleiders die gedupeerden begeleiden.

Meer forfaitair

Een hardere daling van de uitvoeringskosten per toegekende euro is pas mogelijk als de schadeafhandeling vergaand wordt gewijzigd. Zo stellen we voor om Groningers de mogelijkheid te bieden alle schade via aannemers te laten herstellen. Er is dan geen deskundigenbeoordeling nodig en het is ook bedoeld voor de huidige herhaalschades. Voor wie dat niet wil of kan, is het voorstel om meer forfaitair, dus met vaste vergoedingen, af te handelen.

Momenteel biedt het IMG een vaste vergoeding van 5.000 euro, bedoeld voor kleinere fysieke schades op adressen waar nooit eerder schade is gemeld. Als dat bedrag verhoogd wordt en de voorwaarden coulant zijn, kan dit ook bij grotere schades een oplossing zijn. Dat geldt ook voor het voorstel om bij toekomstige bevingen voor herhaalschades een vaste vergoeding te bieden.