Sinds november 2021 is het mogelijk voor inwoners van een groot deel van de gemeente Eemsdelta om vergoeding voor immateriële schade aan te vragen. Er zijn nu 4.784 aanvragen binnengekomen en 806 aanvragen afgehandeld. Gezien het aantal nu lopende aanvragen, wil het IMG eerst meer aanvragen afhandelen, voordat de regeling in de volgende plaatsen start.
Gewijzigde fasering
De start van de openstelling van de regeling voor immateriële schade is opgedeeld in 22 kortere fases. Elke paar weken beoordeelt het IMG of de volgende plaats (of postcodes) kunnen starten. Inwoners krijgen dan een brochure over de regeling in de bus. De regeling is gestart in de gemeente Eemsdelta in plaatsen zoals Loppersum en Appingedam. De start in plaatsen zoals Wagenborgen die gepland stond in maart van dit jaar, wordt nu verschoven naar deze maand (april), Delfzijl verschuift van april naar mei.
Hiermee moet worden voorkomen dat aanvragen binnenkomen, maar eerst op een stapel belanden, wat dan zou leiden tot meer onzekerheid voor aanvragers. Daarom wordt een volgende fase pas gestart als duidelijk is dat de aanvragen ook binnen de beslistermijn afgehandeld kunnen worden.
Huidige voortgang
Er is gekozen voor een gefaseerde start in de kern van het aardbevingsgebied omdat daar de situaties naar verwachting meest ernstig kunnen zijn. Dat blijkt ook uit de afhandeling; tot op heden vindt bij meer dan 94 procent van de aanvragen toekenning van smartengeld plaats, in totaal 2,29 miljoen euro. Uit een eerste, kleinschalige steekproef blijkt dat de aanvraagprocedure op zichzelf gemiddeld een rapportcijfer 7 krijgt.
Versterking
Het IMG weegt bij de beoordeling van immateriële schade diverse omstandigheden mee, zoals de omvang van de schade en of er sprake is van een woning die in het versterkingsprogramma zit. De meeste gegevens zijn al digitaal beschikbaar en worden omwille van eenvoud en snelheid door het IMG verzameld voor een aanvrager.
Maar juist in de gemeente Eemsdelta zijn er relatief veel woningen waar de versterking speelt. De gegevens over de versterking zijn niet altijd voldoende vooraf beschikbaar. De informatie moet daarom vaak door aanvragers zelf worden aangevuld. Het IMG helpt daarbij waar mogelijk. Vervolgens moeten deze documenten ook worden gecontroleerd. Nu was wel voorzien dat er relatief vaak sprake is van een versterkingssituatie in Eemsdelta, maar het verwerken van die gegevens kost alsnog meer tijd dan gedacht. Er wordt gezocht naar manieren om dit verder te vereenvoudigen.
Maatwerk en complexere situaties
Naast de – met het oog op de snelheid van afhandeling - zo veel als mogelijk geautomatiseerde afhandeling van immateriële schade, wordt sinds kort ook de mogelijkheid geboden om de aanvraag op papier in te dienen. Voor mensen die niet digitaal vaardig zijn, was dit een belangrijke wens. Het kost wel capaciteit om die aanvragen te verwerken.
Het is bij uitzonderlijke situaties mogelijk de aanvraag via een maatwerktraject te laten verlopen in plaats van de standaard procedure. Dat gebeurt bij circa 1 procent van de aanvragen, doorgaans omdat de ernst van de omstandigheden dat vereist. Dit was al eerder voorzien en speelt verder niet mee bij de druk op de capaciteit voor afhandeling.