"Scheuren in je net verbouwde huis, dat komt hard binnen"

Augustus 2012. Michiel is met zijn gezin op vakantie in Amerika. Voor het eerst sinds de grootschalige renovatie van hun boerderij in de periode tussen 2008 en 2010 hebben ze daar weer tijd voor. Toen was het niet mogelijk om op reis te gaan. Tegelijkertijd was het ook nauwelijks mogelijk om fatsoenlijk in de boerderij te wonen. Maar nu zit de verbouwing erop en kunnen ze eindelijk weer vooruitkijken. Even tijd voor elkaar en voor alles wat San Francisco te bieden heeft.

Totdat ze het nieuws uit Nederland horen. Een aardbeving in Huizinge, zo’n 10 kilometer bij hun boerderij in Tinallinge vandaan. In eerste instantie denkt Michiel nog dat het wel los zal lopen. In San Francisco, dáár heb je pas aardbevingen. Zo erg zal het in Groningen niet zijn.

Bij thuiskomt blijkt het niet mee te vallen. Michiel loopt z’n huis door en ziet de schade die de beving heeft veroorzaakt aan de boerderij uit 1806. Hij denkt aan zijn voorouders die hier in 1852 begonnen zijn met boeren. Aan zijn opa die er samen met z’n zoons een park vol exotische vogels had, dat jaarlijks meer dan 10.000 bezoekers trok. Aan zijn ouders die niet genoeg geld hadden om de boerderij te onderhouden. Aan de droom die hij van jongs af aan had om het huis te herstellen. Aan hoe hard hij heeft gewerkt en gespaard om de boerderij in 2007 eindelijk van zijn ouders te kunnen overnemen.

Maar hij denkt vooral aan de net afgeronde renovatie waardoor zijn gezin jarenlang in een bouwput moest leven. Aan de liefde en aandacht die hij in de boerderij gestoken heeft.

"De verbouwing hebben we groots aangepakt’, vertelt Michiel. ‘Een nieuw dak, waardoor het aanzicht van het huis beter werd. Alle binneninrichting eruit om goed te kunnen isoleren. Een nieuwe vloer. We wilden dat alles duurzaam was en geïsoleerd werd. We hebben de schuur afgebroken en opnieuw opgebouwd. Daar zitten hergebruikte houtelementen in uit 1500. We hebben er een rieten kap op gebouwd. Het was zo’n enorme klus."

En dan heb je opeens forse schade. "Je ziet scheuren in delen van het huis die je net verbouwd hebt. Overal zitten scheuren. Dat komt wel hard binnen."

Er gingen twee gedachtes door zijn hoofd. Een positieve: "We hebben net een renovatie meegemaakt, dus dit lossen we ook wel weer op". Maar ook een sombere: "Je kunt het niet meteen goed overzien. Wie betrek je hier bij? Wie kan dit goed herstellen? Iets dichtsmeren gaat makkelijk, maar echt verstevigen is iets anders." Daar maakt hij zich nog altijd zorgen over. Ook omdat de schade van toen nog altijd niet helemaal is opgelost.

Door alle stress kwam zijn relatie onder druk te staan. Dat resulteerde, in combinatie met andere factoren, uiteindelijk in een echtscheiding. "Dat zijn momenten waarop je kwetsbaar bent en je het gevoel hebt dat je het allemaal alleen moet oplossen."

Ook de overheid bood destijds nog weinig oplossingen. Michiel: "In 2012 was de insteek van de overheid: zorgen dat we de schadeverhaling zoveel mogelijk beperken. Het duurde toen ook heel lang voordat ik het geld uitgekeerd kreeg." Daar kwam bij dat de regering na die bevingen besloot om de gaskraan nog verder open te draaien. Dat schopte Michiel tegen het zere been. "Dat je zo met een bevolking omgaat, vind ik echt schandalig", blikt hij terug. "Dat gaf nog meer wanhoop. Niet alleen bij mij, maar ook bij mensen en bedrijven om mij heen. Ik zit in een positie dat ik bouwprojecten met energie op durf te pakken. Maar er zijn heel veel mensen om mij heen die dat niet kunnen."

In 2019 raakte de boerderij van Michiel opnieuw beschadigd door de bevingen. De manier waarop de overheid met hem en andere Groningers omging, was toen gelukkig al een stuk beter. Michiel merkte dat de overheid in 2019 al ruimhartiger was en het contact met TCMG, de voorloper van het IMG, plezieriger.

"Toen was het bedrag wat hoger en had je het gevoel dat de schade-expert die bij je kwam ook waarde hecht aan de emotionele schade", vertelt hij. "Er komt steeds meer oog voor de mensen. Dat ontbrak eerst. De krampachtige houding van eerder heeft heel veel schade aangericht. En dat is jammer. Want dat past niet bij de mentaliteit van heel veel Groningers. Die willen best meebewegen. Maar dan moet er wel naar hen geluisterd worden."

En dat gebeurt nu ook beter. "Je moet zelf aankloppen bij de overheid als je schade hebt. Die zijn met de oprichting van het IMG in 2018 gelukkig beter benaderbaar dan voorheen. Je vult je gegevens in op een speciale website en dan komt er een schade-expert op bezoek. Die maakt foto’s en een lijst van alles wat hij constateert. Dat gaat allemaal wel zorgvuldig denk ik."

Toch zijn er nog altijd dingen die beter kunnen. Michiel: "Mijn Groninger nuchterheid denkt ook: kan het niet eenvoudiger? Kan je niet meteen een reparateur laten komen en dan is het klaar? Nu zit het geld heel veel in schade-experts en andere diensten eromheen."

Het komende jaar wil Michiel starten met het herstelproces. Daar heeft hij tot nu toe nog niet de tijd en energie voor kunnen vinden. Het IMG helpt hem daarbij. "Die mensen weten precies waar je heen kunt voor advies. En ze hebben ook een goed netwerk op het gebied van herstelbedrijven."

Maar hoeveel tijd en geld het gaat kosten, is nog onzeker. "Of het hele proces 10.000 of 20.000 euro is weet ik niet. Het houdt je bijna fulltime bezig. Die tijd heb ik gewoon niet. Ik heb voor mezelf wel gezegd: ik heb een nieuwe relatie waar ik energie in wil steken, ik wil verder met werk, en tijd en aandacht geven aan mijn gezin. Die dingen hebben echt voorrang. Maar ik zag laatst wel weer nieuwe scheuren in huis, dus we zijn voorlopig nog niet klaar."